برای آشنایی با انواع شرکت های دانش بنیان، ابتدا لازم است که در مورد انواع این شرکت ها، مطالبی را گفته شود. به طور کلی ، شرکت های دانش بنیان به دو دسته شرکت های تولیدی و شرکت های نوپا تقسیم می شوند. در ادامه این تقسیم بندی، هر یکی از این گروه های اصلی نیز به دو زیر مجموعه تقسیم بندی می شوند. در ادامه این مطلب، دسته بندی ها و نوع تقسیم بندی شرکت های دانش بنیان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

انواع شرکت های دانش بنیان

برای آشنایی با انواع شرکت های دانش بنیان، ابتدا لازم است که در مورد انواع این شرکت ها، مطالبی را گفته شود. به طور کلی ، شرکت های دانش بنیان به دو دسته شرکت های تولیدی و شرکت های نوپا تقسیم می شوند. در ادامه این تقسیم بندی، هر یکی از این گروه های اصلی نیز به دو زیر مجموعه تقسیم بندی می شوند. در ادامه این مطلب، دسته بندی ها و نوع تقسیم بندی شرکت های دانش بنیان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

آیین نامه جدید دانش بنیان

آیین نامه جدید احراز صلاحیت و دسته بندی شرکت های دانش بنیان در تاریخ ۲۸ تیرماه ۱۴۰۲ ابلاغ شد،هرچند پیش‌تر در اردیبهشت امسال در این مورد صداهایی به گوش می رسید.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به منظور بهبود شرایط ارزیابی شرکت هایی که قصد دریافت گواهی دانش‌بنیانی را دارند تغییراتی در شروط پذیرش و دسته بندی شرکت های دانش بنیان اعمال کرده است. در روش گذشته صرفا با تایید سطح فناوری، وجود تحقیق و توسعه و داشتن حداقل نمونه آزمایشگاهی از محصول، شرکت به عنوان دانش بنیان شناخته می شد. ولی در روش جدید شرکت ها به سه دسته نوپا، نوآور و فن آور تقسیم می شوند:

دانش بنیان نوپا
دانش بنیان نوآور
دانش بنیان فن آور

شرکت های دانش بنیان نوپا

شرکت هایی با فروش اظهارنامه ای کمتر از ۵ میلیارد تومان در اظهارنامه سال مالی گذشته می باشند که کالا یا خدمتی دارند که از لحاظ تکنولوژی در سطح بالا قرار می گیرند، این شرکت ها ۵ سال فرصت دارند تا با رشد و در نتیجه افزایش فروش برای رسیدن به دسته های بعدی تلاش کنند. در این مدت با نشان دادن برنامه رشد خود می توانند از حمایت های توسعه ای بهره مند شوند..

دانش بنیان نوآور

شرکت دانش بنیان نوآور

شرکت هایی با فروش اظهارنامه ای بیش تر از ۵ میلیارد تومان در اظهارنامه سال مالی گذشته می باشند که کالا یا خدمتی دارند که از لحاظ تکنولوژی در سطح بالا قرار می گیرند، اما سهم فروش محصول یا خدمت دانش بنیان از کل فروش آنها، کمتر از ۵۰ درصد است. این شرکت ها برای ۳ سال می توانند تاییدیه دانش بنیان دریافت نموده و از حمایت های دانش بنیان استفاده کنند و پس از آن، باید گواهینامه آنان تمدید گردد.

دانش بنیان فن آور

شرکت دانش بنیان فن آور

شرکت هایی با فروش اظهارنامه ای بیش تر از ۵ میلیارد تومان در اظهارنامه سال مالی گذشته می باشند که کالا یا خدمتی دارند که از لحاظ تکنولوژی در سطح بالا قرار می گیرند، ولی سهم فروش محصول یا خدمت دانش بنیان از کل فروش آنها، بیشتر از ۵۰ درصد است. و تعداد حداقل ۱۰ نفر نیروی انسانی بیمه شده در این شرکت ها مشغول به کار هستند. این شرکت ها نیز برای ۳ سال می توانند از حمایت های دانش بنیان استفاده نمایند و پس از آن، باید گواهینامه آنان تمدید گردد.

نکته حائز اهمیت در آیین نامه جدید آن است که باید شرکت های متقاضی، دارای برنامه رشد محصول و توسعه کسب و کار باشند تا در ارزیابی ها این موارد نیز مورد بررسی قرار گیرد.

بنا بر آیین نامه جدید، شرکت های دانش بنیان نوپا نوع ۱ ، نوپا نوع ۲ ، نوپا نوع ۳ و همچنین تولیدی نوع ۱، تولیدی نوع ۲ و تولیدی نوع ۳ هم تا پایان سال جاری مهلت دارند تا به یکی از صورت های بالا ارتقا یابند.

آیین نامه قدیمی دانش بنیان

آیین نامه قدیمی احراز صلاحیت و دسته بندی شرکت های دانش بنیان  به دو دسته نوع اول، نوع دوم تقسیم می شدند:

دانش بنیان نوع اول
دانش بنیان نوع دوم
دانش بنیان نوع اول

شرکت دانش بنیان نوپا نوع یک

شرکت های دانش بنیان نوپای نوع یک، به مجموعه ای شرکت ها اطلاق می شود که فاقد اظهار نامه مالیاتی سال مالی گذشته خود بوده و یا درآمدی در سال مالی گذشته نداشته باشند. . محصول پیش بینی شده برای این دسته از شرکت ها باید به مرحله ی تولید رسیده و یا حداقل در حد نمونه ی آزمایشگاهی ساخته شده باشد. این محصول علاوه بر داشتن طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه ، باید از سطح فناوری بسیار بالایی برخوردار بوده و ارزش افزوده زیادی را ایجاد نمایند تا مشمول فهرست کالا دانش بنیان سطح یک گردند.

دانش بنیان نوع دوم

شرکت دانش بنیان نوپا نوع دو

شرکت های دانش بنیان نوپای نوع دوم، به مجموعه ای شرکت ها اطلاق می شود که فاقد اظهار نامه مالیاتی سال مالی گذشته خود بوده و یا درآمدی در سال مالی گذشته نداشته باشند. . محصول پیش بینی شده برای این دسته از شرکت ها باید به مرحله ی تولید رسیده و یا حداقل در حد نمونه ی آزمایشگاهی ساخته شده باشد. این محصول علاوه بر داشتن طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه ،  از سطح فناوری کمتر پیچیده ای نسبت به شرکت های دانش بنیان نوپا نوع یک برخوردار بوده اند. تنها تفاوتی که شرکت های دانش بنیان نوپا نوع دو یا شرکت های دانش بنیان نوپا نوع یک دارند، در عدم معافیت مالیاتی است، اما در بقیه مزایا با یکدیگر کاملا برابرند.

شرکت های دانش بنیان تولیدی

دانش بنیان تولیدی نوع اول
دانش بنیان تولیدی نوع دوم (صنعتی)
دانش بنیان تولیدی نوع اول

در گذشته، شرکت های دانش بنیان تولیدی به مجموعه از شرکت هایی گفته می شد که عمر فعالیت آن ها بیش از سه سال بود. شرکت هایی که هم از نظر فنی و هم از نشر مالی مورد بررسی قرار می گرفتند و می بایست حداقل ۲۵ درصد از میزان فروش آخرین اظهار نامه مالیاتی شان، حاصل از بازار محصولات دانش بنیان آن مجموعه می بود.

اما با تغییرات و ویرایش آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان، بر ارزیابی شرکت های دانش بنیان  تاثیری جدی نگذاشت. شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع یک به مجموعه ای از شرکت هایی اطلاق می شود که بیش از ۲۵% درآمدشان در آخرین اظهار نامه مالیاتی، حاصل از فروش محصولات و تولیدات دانش بنیان مجموعه شان باشد. نکته حائز اهمیت در این شرکت ها، علاوه بر داشتن طراحی کالا مبتنی بر تحقیق و توسعه، رسیدن محصول به مرحله تولید با بهره گیری سطح فناوری بسیار بالا و  تولید ارزش افزوده زیاد است که آن محصول را مشمول فهرست کالا و خدمات دانش بنیان سطح یک می کند.

دانش بنیان تولیدی نوع دوم (صنعتی)

با جدی شدن اهمیت ورود و استفاده از فناوری های برتر در شرکت های صنعتی، شرکت هایی که در اظهارنامه سال مالی گذشته خود، دارای درآمد عملیاتی باشند، و همچنین در حوزه های فناوری برتر فعالیت داشته باشند، با داشتن یکی از شرایط زیر می توانند به عنوان شرکت دانش بنیان نوپا نوع دو تایید شوند.

• محصول شرکت هایی که به مرحله تولیدرسیده است و این شرکت ها علاوه داشتن تیم طراحی توسعه و تحقیق، از سطح بالایی از فناوری برخوردارند و مشمومل فهرست کالا و خدمات دانش بنیان سطح دو می شوند.
• شرکت هایی که در زمیه پروژه های مهندسی، پیمانکاری و ساخت EPC باشند، با این توضیح که حداقل ۱۰% پروژه شان شامل معیار های دانش بنیان باشد.
• شرکت هایی که محصولاتشان به مرحله ی تولید رسیده و یا در حد نمونه ی آزمایشگاهی قابل ارایه باشد. این محصول علاوه بر داشتن طراحی مبتنی بر بهره گیری از تیم تحقیق و توسعه ، باید از سطح فناوری بسیار بالا و پیچیده ای برخوردار بباشند و ارزش افزوده زیادی را ایجاد کنند تا مشمول فهرست کالا و خدمات دانش بنیان سطح یک گردند.

در گذشته، شرکت های دانش بنیان صنعتی به مجموعه از شرکت هایی گفته می شد که عمر فعالیت آن ها بیش از سه سال بود. شرکت هایی که هم از نظر فنی و هم از نشر مالی مورد بررسی قرار می گرفتند. . همچنین این شرکت ها نمی توانند از معافیت مالیاتی برخوردار شوند. زمان استفاده از مزایا و تسهیلات قانونی برای شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع یک و نوپا نوع یک، دو سال و برای شرکت های تولیدی نوع دو و نوپا، سه سال در نظر گرفته شده است.  تمدید این زمان با توجه به ارزیابی و تایید مجدد شرکت است.

قوانین عمومی برای تاسیس یک شرکت دانش بنیان

به‌عنوان اولین قانونی که برای تاسیس شرکت های دانش بنیان وجود دارد باید حداقل دو سوم از هیئت مدیره‌ای که مدیریت شرکت را برعهده دارند شاخص‌های عمومی را داشته باشند. اولین شاخص است این است که دارای حداقل مدرک لیسانس باشند یا این‌که سابقه شغلی یا علمی در محدوده کاری شرکت دانش بنیان را داشته باشند. از طرف دیگر این تیم مدیریتی حتما باید دارای سابقه مدیریتی باشند و آخرین شرط مهم نیز این است که حداقل یک ثبت اختراع داخلی را داشته باشند.

داشتن یک اختراع در حوزه کاری شرکت در عرصه‌های بین‌المللی نیز شرط مهم دیگری است که می‌تواند به میزان زیادی به افزایش شانس دریافت مجوز به منظور ثبت شرکت دانش بنیان کمک کند. دقت داشته باشید که داشتن حداقل دو مورد از این شرایط برای دو سوم از اعضای هیئت مدیره یک شرکت دانش بنیان کافی خواهد بود.

قانون بسیار مهم دیگری که برای ثبت یک شرکت دانش بنیان وجود دارد این است که باید حداقل ۵۰ درصد از درآمد سال قبل شرکت از طریق فروش محصولات یا خدمات دانش بنیان باشد تا مجوزهای لازم برای ثبت شرکت به این شرکت‌ها داده شود. آخرین شرط و قانون عمومی که برای ثبت شرکت دانش بنیان وجود دارد نیز این است که حداقل سه نفر از اعضای شرکت باید طی شش ماه اخیر سابقه پرداخت بیمه داشته باشند. با داشتن این شرایط عمومی امکان اخذ مجوز به منظور ثبت شرکت‌های دانش بنیان به آنها اعطا می‌شود.

چه شرایط و قوانین تخصصی برای تاسیس شرکت های دانش بنیان وجود دارد؟

در کنار شاخص‌ها و قوانین عمومی که برای ثبت شرکت های دانش بنیان وجود دارد باید توجه داشته باشید که قوانین اختصاصی نیز وجود دارند که شرکت‌های دانش بنیان باید بر اساس حوزه فعالیتی که دارند این قوانین را رعایت کنند تا بتوانند مجوزهای ثبت شرکت خود را دریافت کنند. اولین قانونی که در این زمینه وجود دارد این است که شرکت‌های دانش بنیان باید حتما از طریق دانش بومی اقدام به بومی‌سازی محصولات یا خدمات خود کرده باشند و طی دو سال اخیر این محصولات را تولید و روانه بازار کرده باشند.

از طرف دیگر کالاها یا خدماتی که توسط این شرکت‌ها تولید و ساخته می‌شوند حتما باید کاملا جدید بوده یا این‌که یک نسخه ارتقا یافته از محصول یا خدماتی باشند که پیش از این تولید شده‌اند. قانون بسیار مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که تعداد نیروی انسانی که به‌صورت تمام وقت در شرکت مشغول به کار هستند و در سطح کارشناسی یا مقاطع تحصیلی بالاتر هستند حداقل باید سی درصد از کل نیروهای شرکت دانش بنیان را تشکیل دهند.

به این ترتیب اجازه ثبت شرکت دانش بنیان به تیم مدیریتی چنین شرکتی داده می‌شود. قانون بسیار مهم دیگری که برای ثبت یک شرکت دانش بنیان وجود دارد و حتما باید به آن دقت داشته باشید این است که عملکرد تحقیقاتی یک شرکت باید شامل حداقل ۷ درصد از فروش سالیانه شرکت باشد. رعایت کردن این قانون نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و شرکت‌هایی که امروزه این قانون را رعایت نمی‌کنند معمولا نمی‌توانند با موفقیت مجوزهای موردنیاز خود برای ثبت شرکت را دریافت کنند.

دانش بنیان تجاری سازی

یکی از مهم ترین معضلات و مشکلات شرکت های دانش بنیان، تجاری سازی برند و فروش محصولات آن هاست. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با به کارگیری  شرکت‌هایی که خدمات آن ها در راستای سهولت در روند فعالیت و رونق کسب و کار شرکت‌های دانش بنیان و یا فناور (غیر دانش بنیان) است، شرکت هایی را، با عنوان شرکت دانش بنیان تجاری سازی مورد تأیید قرار داده است.

به همین منظور در بخش تجاری سازی فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان ، قسمتی در خصوص شرکت‌هایی که با خدمات خود باعث رونق بخشیدن به کسب و کار شرکت های دانش بنیان یا فناور می‌شوند، قرار داده شده است تا شرکت های فعال در این حوزه بتوانند در مورد دسته‌های موجود و مورد تأیید در بخش تجاری اطلاعات کسب کنند و این مشکل گذر کنند.

در تعریف تجاری سازی آمده است:  تبدیل یافته های جدید و ایده های پژوهشی به محصولات، خدمات و فن آوری های قابل ارائه به بازار.ت جاری سازی را می توان، ورود یک فکر و اندیشه و یا فناور به بازار تعریف کرد.

دانش بنیان فرآیندی و خدماتی

شرکت هایی که با به کارگیری تجهیزات و فرآیندهایی که در  آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت های دانش بنیان ذکر شده است، اقدام به تولید محصولات غیر دانش بنیان نمایند، می‌توانند تاییدیه دانش بنیان تولیدی نوع دو (صنعتی) را دریافت کنند. لازم به یادآوری است که تنها تفاوتی که میان شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع دو(صنعتی) با شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع یک وجود دارد، فقط در عدم بهره مندی از معافیت مالیاتی است.

دانش بنیان نرم و هویت ساز

با پیگیری های مداوم و حمایت های معاونت علمی رئیس جمهور، ستاد نرم و هویت ساز در معاونت علمی ریاست جمهوری ایجاد شد و اقدام به تدوین آیین نامه در این حوزه نمود. شرکت های فعال در حوزه فناوری های نرم، می بایست مانند سایر شرکت های دانش بنیان از محصولات دانش بنیان با تکنولوژی پیچیده و فناوری سطح بالا برخوردار باشند. همچنین ویژگی های  مالی، فنی و تحقیق و توسعه  استفاده شده در نیز در این شرکت ها مورد بررسی قرار می گیرد.لازم به یادآوری است که تفاوت شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع دو (صنعتی)  با شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع یک فقط در عدم بهره مندی از  معافیت های  مالیاتی است.

دانش بنیان حوزه EPC

به مجموعه شرکت هایی که درآمدشان حاصل از اجرای پروژه های مهندسی، پیمانکاری و ساخت EPC  است،  با در نظر گرفتن این نکته که حداقل ۱۰% پروژه شامل معیار های دانش بنیان باشد، می توانند اعتبارنامه دانش بنیان تولیدی نوع دو (صنعتی) را دریافت نمایند..لازم به یادآوری است که تنها تفاوت شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع دو (صنعتی)  با دیگر شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع یک، فقط در عدم بهره مندی از معافیت مالیاتی است.

<p style="box-sizing: inherit; text-decoration: none; color: #2d2d2d; list-style: none; padding: 0px; margin: 0px 0px 15px; direction: rtl; border: none; font-family: kalameh; font-size: 18px; line-height: 2em; font-weight: 300; font-style: normal; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: justify

ابر تگ‌ها: دانش بنیان